धर्मराज्य पक्ष

नुकताच (४ मार्च-२०१९) प्रकाशित झालेला संयुक्त राष्ट्रसंघाचा (यूनो) सहावा ‘‘जागतिक पर्यावरणाचा आढावा’’ (6th Global Environment Outlook) हा, संपूर्ण जगताला अत्यंत गंभीर इशारा देऊ पहातोय! ‘‘शाश्वत स्वरुपाच्या विकासा’’चं उद्दिष्ट साध्य करण्यासाठी व त्याद्वारे, निसर्ग-पर्यावरण संवर्धन व संरक्षण करण्यासाठी पॅरिस करारात नमूद केलेल्या सर्व उपाययोजना कुठलीही हयगय न करता, युध्दपातळीवरुन अंमलात आणाव्या लागतील, असा हा अहवाल म्हणतोय.

“चौकीदार चोर पकड ने का काम कर रहा है”…. हे धडं ‘अर्धसत्य’ही नव्हे… ‘पूर्ण सत्य’ तर असं आहे की, “चौकीदार कभी कभार चोर पकडता होगा… मगर, अपने पार्टी-परिवारसंबंधी ‘डकैतों’ को सिर्फ सरे आम छोडताही नहीं बल्कि, उन्हे प्रोटेक्ट भी करता है!!!” मोदी-जेटलीज् “टू ब्लू आईड बाॅईज्” (Mody-Jaitley’s two blue-eyed boys)…. एक, ‘अनिल अंबानी’ (वाचवण्याचे सगळे

देविका, शक्य झाल्यास तू आम्हाला माफ कर….. २६ नोव्हेंबर, २००८… स्थळ: मुंबई, छत्रपती शिवाजीमहाराज टर्मिनस (CST) रेल्वे स्टेशन… पुण्यातील मोठ्या भावाला भेटायला बापासोबत स्टेशनवर, त्यावेळी असणाऱ्या देविकाच्या कानात ट्रेन्सच्या चिरपरिचित धडाडण्याच्या आवाजासोबत, अचानक डांग्या फटाक्यांची माळ भर स्टेशनात कुणी लावल्याचा ध्वनी घुमला… क्षणभर दचकून तिनं वडिलांचा हात घट्ट धरला, तोच तिच्या पित्यानं तिला “देविका पळ”

विक्रांत कर्णिक, प्रदीप पाटील, मिलिंद कुवळेकर, प्रशांत महाडिकसारखी माणसं… अशी कोण लागून गेलीयत? सामान्य फाटके कार्यकर्ते असूनही व्यवस्थेच्या छातीत ते कशी काय धडकी भरवू शकतात??…. मित्रहो, त्याचं एकमेव, एकमात्र कारण एवढचं की, “ते या शहराचेच नव्हे; तर, संपूर्ण समाजाच्या “सद्सद्विवेकबुद्धीचे रक्षक” किंवा “काॅन्शस-कीपर्स (Conscience-Keepers) आहेत… आणि, आपल्या वकूबानुसार ही भूमिका बजावताना ते जीवावर उदार होत,

… केवळ, आपल्या निसर्गदत्त भुकेला भागवणं, आपल्या पोटाचा खड्डा भरणं…. हा एवढा मोठा ‘गुन्हा‘ होतो की, त्यामुळे ती स्वतःच ‘वध्य‘ ठरावी??? अरेरे, अखेरीस, यवतमाळच्या १३ माणसांचे बळी घेणाऱ्या त्या, कथित ‘नरभक्षक‘ वाघिणीची ‘शिकार‘ यथासांग पार पडलीच….. त्या निमित्ताने, आपली आजवरची निसर्ग-पर्यावरणाप्रति केलेली महापातकं झाकण्यासाठी, सुसंघटित स्वरुपाच्या ‘मानवी-क्रौर्या‘नं, एक नवा अध्याय रचलाय!!! काय आणि कुठला दोष,

याचं कारण एकमात्र एवढचं की, ही ‘कंपनी-व्यवस्था‘ (Corporate World) ही, ‘संपत्ती-निर्माण‘ प्रक्रियेपुरती अत्यंत कार्यक्षम व तज्ज्ञ असते…. पण, ज्याक्षणी, निर्मित संपत्तीचं न्याय्य-वाटप करण्याचा प्रश्न उभा रहातो; तेव्हा मात्र, हे सगळे तथाकथित तज्ज्ञ, एकदम अनभिज्ञतेचं व अडाणीपणाचं सोंग धारण करतात आणि कर्मचाऱ्यांना कारखान्यात निर्मित वा व्यवसाय-धंद्यात प्राप्त संपत्तीच्या न्याय्य-हक्कापासून वंचित ठेवतात. दुर्दैवाने, आपल्या ‘राज्यघटने‘तही देशातल्या अशा

“कुपोषणानं मरणासन्न होऊन, ऊन्हातान्हात निपचित पडलेली एक लहानगी ‘मुलगी‘, कधि मरतेय आणि कधि आपण तिचा फडशा पाडतोय, यासाठी टपून बसलेले एक गिधाड”, ….सुदान देशामधील भीषण दुष्काळाच्या पार्श्वभूमीवर, असं प्रत्ययकारी दृश्य कॅमेऱ्यात अतिशय कौशल्याने बंदिस्त करणाऱ्या ‘केव्हिन कार्टर’ला, त्या फोटोबद्दल पत्रकारितेतील आंतरराष्ट्रीय सन्मानाचं ‘पुलित्झर’ पारितोषिक मिळालं खरं… पण, या सन्मानाचा आनंद काही त्याला, फार काळ उपभोगता